معرفی پرسشنامه مقیاس هیجان خواهی زاکرمن
پرسشنامه هیجان خواهی زاکرمن که از شکل چهارم مقیاس هیجان خواهی ماروین زاکرمن اقتباس شده است، در سال 1978 توسط ماروین زاکرمن تهیه و طراحی شده است.
این پرسشنامه دارای 6 مولفه است:
- عامل اول: هیجان خواهی
- عامل دوم: تجربه طلبی
- عامل سوم: ماجراجویی
- عامل چهارم: ملال پذیری
- عامل پنجم: تنوع طلبی
- عامل ششم: گریز از بازداری
این پرسشنامه حاوی 40 گویه ی دو عبارتی می باشد. نمره ای که آزمودنی از پاسخ به سوالات به دست می آورد از 0 تا 40 می باشد که هرچه نمره فرد بیشتر باشد میزان هیجان خواهی او به مراتب بیشتر است.
پایایی این آزمون بر اساس ضریب کرونباخ 78/0 گزارش شده است و روایی خوبی نیز دارد. این پرسشنامه توسط محوی شیرازی در سال 1384 در ایران نیز هنجار یابی شده است.
انسان دارای بعد هیجانی و عاطفی نیز می باشد. انسان ها می توانند از خود هیجانات مختلفی را نشان دهند. هیجانات می توانند در طیف وسیعی قرار بگیرند و انواع مختلفی داشته باشند. هم چنین هیجانات می توانند دارای ویژگی های منفی و همچنین ویژگی های مثبت باشند. مسئولیت کنترل هیجانات را در مغز ما آمیگدال و یا بادامه بر عهده دارد. طبق بررسی دانشمندان و متخصصان هیجانات می توانند دارای ابعاد و مولفه های متفاوتی باشد.
این مولفه ها می توانند شامل، مولفه های شناختی، مولفه ی فیزیولوژی و یا رفتاری باشد. مولفه شناختی هیجانات ما به افکار و باور ها و شدت این هیجانات در ذهن ما بر می گردد. اما وقتی تغییراتی در بدن رخ می دهد، این تغییرات ناشی از هیجان ها به کدام یک از مولفه ها بر میگردد؟ جواب مولفه فیزیولوژیک است. مثلا زمانی که از ترس ضربان قلبمان افزایش می یابد و یا مردمک چشم گشاد می شود این موارد همه به مولفه فیزیولوژیک هیجان بر می گردد. اما مولفه رفتاری به رفتار ما بر می گردد. حالت صورتمان و یا بدنمان.
هیجانات ما حالت ماندگار ندارند و می توانند تغییر کند. فرد می تواند در لحظه یک هیجان را تجربه کند و در لحظه دیگر، هیجان دیگری را. اما مفهومی که از دل هیجان بر آمده عبارت هیجان خواهی است. مفهوم و عبارتی که ماروین زاکرمن به همراه همکارانش بر روی آن تحقیق بسیار کرده است و این مفهوم را نیازی که انسان به تجربه ی احساسات متفاوت و جدید و پیچیده و احساساتی که قبلا تجربه نشده است و هم چنین گاها خطر پذیر بیان کرده است.
او اذعان کرد که هیجان خواهی نیز می تواند مولفه ها و خصیصه هایی داشته باشد. ماجراجویی، تجربه جویی، بازداری زدایی و حساسایت نسبت به ملال، مولفه هایی بودند که او و همکارانش طی تحقیقات فراوان برای هیجان خواهی به دست آورده اند. مثلا فردی که دوست دارد تجربه های جدید و مهیج داشته باشد و دائما موقعیت های هیجانی را دنبال می کند، مولفه ی ماجراجویی را دارد یا فردی که تجربه های جدید ذهنی و روحی جدید و یهویی را جستجو می کند، مولفه ی تجربه جویی را تعریف می کند.
فردی که با دیگران نشست و برخواست می کند و به مهمانی های مختلف می رود و چیز های جدید را امتحان می کند، مولفه بازداری زدایی را معنا کرده و در نهایت، فرد بیزار از تجربه های مشابه و یکسان و کسل کننده دارای مولفه ی حساسیت به ملال است. آیا شما فرد هیجان خواه و هیجان طلبی هستید؟ اگر نمیدانید و یا دوست دارید بدانید چقدر هیجان طلبید می توانید از پرسشنامه هیجان طلبی زاکرمن استفاده کنید.
