معرفی پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی
این پرسشنامه را نجاتی در سال 1392 طراحی کرده و ساخته است.
پرسشنامه ی توانایی های شناختی، به ارزیابی توانایی های شناختی در انسان می پردازد و دارای 30 سوال است.
7 مولفه ی مربوط به توانایی های شناختی در این پرسشنامه مورد ارزیابی قرار می گیرد که به شرح زیر است:
- قدرت حافظه
- توانایی تصمیم گیری
- توانایی برنامه ریزی
- توجه پایدار
- شناخت اجتماعی
- انعطاف پذیری شناختی
- کنترل مهاری و توجه انتخابی
این پرسشنامه دارای روایی و پایایی و نمره گذاری نیز می باشد.
انسان توانمند، در طیف گسترده ای از مسائل و حوزه های مختلف دارای توانایی و قدرت قابل ملاحظه ای می باشد. انسان ها دارای انواع مختلفی از توانایی ها هستند. من جمله ی این توانایی ها می توان به انواع توانایی های حرکتی، دیداری و شناختی و غیره اشاره کرد. اما مسئه شناخت در انسان بسیار مهم و جالب توجه می باشد.
توانایی های شناختی کدام اند؟
طبق آنچه که گفتیم، یکی از انواع توانایی های مهم که منحصر به ذات انسان ها می باشد، توانایی های شناختی است. توانایی های شناختی نوعی توانایی عالی ذهنی هستند. اگر بخواهیم برای توانایی های شناختی تعریفی را ارائه دهیم باید گفت که، توانایی های شناختی به نوعی نقش رابط و واسطه دارند. رابطی بین ساختار های مغزی و رفتاری که ما از خود نشان می دهیم. جالب است بدانید که گستره ی وسیعی از توانایی های ما در دسته ی توانایی های شناختی قرار می گیرند.
انواع توانایی های شناختی
توانایی های عالی شناختی انواع مختلفی دارند که هر کدام سهم بزرگی در شناخت انسان ایفا می کنند. از انواع این توانایی های شناختی می توان به: قدرت حافظه، توانایی تصمیم گیری، توانایی برنامه ریزی، توجه پایدار، شناخت اجتماعی و انعطاف پذیری شناختی و کنترل مهاری و توجه انتخابی نام برد.
هر کدام از این توانایی ها به انسان در امور مختلف کمک بسیاری می کنند. برای مثال از حافظه به عنوان نوعی فعالیت که در ذهن اتفاق می افتد می توان نام برد؛ حافظه ای که قدرت بازیابی هر آنچه را که برای ما اتفاق افتاده است، اعم از اتفاقات خوشایند و ناخوشایند را دارد. از توانایی برنامه ریزی در انسان می تواند به عنوان یک فرآیند تفکری نام برد که در این فرآیند کارها و فعالیت هایی برای رسیدن و دستیابی به اهداف مد نظر انسان انجام می شود. و یا تصمیم گیری که فرآیندی انتخابی است و ما باید دست به انتخاب بزنیم. و در دیگر انواع توانایی های شناختی مانند توجه پایدار که دقت و تمرکز بر روی چیزی معنا و توصیف می شود. شناخت اجتماعی را هم می توان توانایی درک افراد و انسان ها در محیط های مختلف معنا کرد. زمانی که نیاز به کنترل و مهار احساس می شود توانایی کنترل مهاری به کار انسان می آید و زمانی که دقت به یه محرک خاص اتفاق می افتد، توجه انتخابی.
مواردی که در بالا ذکر کردیم، جزئی از توانایی های شناختی هستند که در این پرسشنامه هم به عنوان مولفه های توانایی شناختی مورد ارزیابی قرار گرفته اند؛ در صورت تمایل می توانید با استفاده از این پرسشنامه این مولفه ها را مورد ارزیابی در خود قرار دهید.
