معرفی پرسشنامه خلاقیت عابدی (CT)
این پرسشنامه ابتدا در سال 1368 و در تهران توسط عابدی ساخته شد اما این نسخه چندین بار مورد تجدید نظر قرار گرفت و در نهایت به پرسشنامه ای 60 سوالی که برای سنجش خلاقیت به کار می رود، تبدیل شد.
لازم است بدانید که این پرسشنامه بر اساس نظریه تورنس ساخته شده است.
مجموع نمرات آزمودنی در چهار خرده آزمون زیر مورد ارزیابی قرار گرفته و درن هایت یک نمره کلی خلاقیت بدست می آید:
- سیالی
- بسط
- ابتکار
- انعطاف‌پذیری
پرسشنامه خلاقیت عابدی دارای روایی و اعتبار و نمره گذاری نیز می باشد.
خلاقیت
یکی از مولفه های مهمی که باعث تمایز انسان از سایر مخلوقات می شود، خلاقیت است. ذهن خلاق خصیصه ای است که موجب پیشرفت در آدمی می شود. خلاقیت نیز جز آن دسته از مفاهیمی است که بسیار مورد توجه متخصصان و صاحب نظران علمی بوده و طی سالیان متمادی به عنوان موضوع اصلی پژوهش ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. افرادی مانند تورنس بر روی این مفهوم بسیار کار کرده اند. علاوه بر تورنس روان شناس دیگری که بر روی این مفهوم کار کرد و به رابطه ی بین خلاقیت و هوش اشاره کرد، گیلفورد بود که معتقد بود، بین خلاقیت و هوش رابطه ی اساسی ای وجود دارد و به نوعی خلاقیت با هوش بالا در ارتباط است. همچنین گیلفورد در مورد دو نوع مختلف تفکر هم تحقیقاتی ارائه داد و معتقد بود تفکر واگرا همان خلاقیت و ارائه پاسخ های خلاقانه است و در مقابل آن تفکرا همگرا همان هوش است و تفکر همگرا و واگرا با هم در ارتباط هستند. خلاقیت در واقع به ظرفیت و استعداد افراد در خلق چیز های جدید و ترکیبات بدیع بر می گردد، بیان ایده های جدید هم با خلاقیت مرتبط است.
گاها در مواقع سختی و بحران، خلاقیت در ارائه پیشنهادات و راه حل ها می تواند بسیار راه گشا و کار ساز باشد. خلاقیت به خودی خود می تواند در زمینه ها و رشته های مختلف وجود داشته باشد. متخصصان برای خلاقیت مولفه هایی تعریف کرده اند. دو مورد از این مولفه ها که بسیار مورد توجه هم واقع شده اند، شامل اصالت و عملکرد می باشند. خلاقیت و ایده ای که با داشتن عملکرد توصیف می شود، به بیان این نکته می پردازد که ایده ای که در نتیجه خلاقیت به دست آمده باید کارامد و تاثیر گذار باشد و بتواند در موارد متعدد کارایی خود را اثبات کند و در مقابل خلاقیت دارای اصالت به بیان این نکته می پردازد که ایده باید نو و بدیع باشد و به نوعی اصیل باشد. در صورت داشتن اصالت می توان آن را بسط و گسترش داد.
خلاقیت اگر در محیط کاری و سازمان های مختلف مورد استفاده قرار بگیرد و یا اگر در محیط های تحصیلی مانند دانشگاه ها و مدارس در خصوص نحوه تدریس و محیط کلاس های آموزشی مورد استفاده معلمان و استادان باشد و یا در هر مکان دیگری به کار رود، به قطع موجب پیشرفت افراد و نهاد و سازمان مربوطه می شود. پرسشنامه عابدی که با هدف ارزیابی خلاقیت تدوین شده می تواند برای سنجش و ارزیابی خلاقیت مورد استفاده قرار گیرد.
خلاقیت از دیدگاه تورنس
تورنس خلاقیت را ترکیب چهار عامل اصلی زیر می داند:
1- سیالی: یعنی استعداد تولید ایده های فراوان.
2- بسط: یعنی استعداد توجه به جزئیات.
3- ابتکار: یعنی استعداد تولید ایده های نو و غیر معمول.
4- انعطاف پذیری: یعنی استعداد تولید ایده ها یا روش های بسیار گوناگون.
